FOLIA TORUNIENSIA 17 (2017)

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 17 (2017). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2017. – ISSN 1641-3792.

FOLIA TORUNIENSIA 16 (2016)

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 16 (2016). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2016. – ISSN 1641-3792.

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 15 (2015). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2015. -ISSN 1641-3792.

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 14 (2014). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2014. -ISSN 1641-3792.

 
Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 13 (2013). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2013. -ISSN 1641-3792.

FOLIA TORUNIENSIA 13 (2013)

Recenzenci współpracujący:

prof. dr hab. Ewa Głowacka (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
prof. dr hab. Grażyna Gzella (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
prof. dr hab. Jacek Gzella (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
dr hab. Iwona Imańska, prof. UMK (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
prof. dr hab. Wiesława Kwiatkowska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
prof. dr hab. Bronisława Woźniczka-Paruzel (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 12 (2012). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2012. -ISSN 1641-3792.

FOLIA TORUNIENSIA 12 (2012)

Recenzenci współpracujący:

prof. dr hab. Ewa Głowacka (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
prof. dr hab. Grażyna Gzella (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
prof. dr hab. Jacek Gzella (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
dr hab. Iwona Imańska, prof. UMK (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
prof. dr hab. Wiesława Kwiatkowska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
prof. dr hab. Bronisława Woźniczka-Paruzel (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 11 (2011). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2011. -ISSN 1641-3792.

 

ARTYKUŁY
Piotr Oliński
Christherre-Chronik nieznanego autora w rękopisie zakonu krzyżackiego z Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu
s. 7-15
Egzemplarz „Christherre-Chronik” w Bibliotece Uniwersyteckiej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu jest jednym z 95 egzemplarzy tego dzieła zachowanych do dnia dzisiejszego w Europie. Jak ustalił Ralf Plate, rękopis powstał pod koniec XIV w., zapewne poza zakonem krzyżackim. Oprócz „Christherre-Chronik” w rękopisie jako kontynuacja znalazła się „Kronika świata” Rudolfa z Ems. Między rokiem 1468 a 1474 rękopis znalazł się w Tapiawie, a następnie w 1541 r. w Królewcu.

Adam Kucharski

Peregrynant uczony. Rola biblioteki i książki w programie staropolskich podróży edukacyjnych XVII w.
s. 17-34
Z natury rzeczy książki były integralnym elementem studiów, zarówno w kraju jak i poza jego granicami. Podręczniki historii, retoryki, filozofii czy matematyki i architektury militarnej odgrywały podstawową rolę w procesie edukacji akademickiej. Także staropolscy studenci podróżujący dla zdobycia wiedzy i umiejętności byli autorami drukowanych rozpraw wieńczących ich studia akademickie. Książka stanowiąca w epoce baroku cenne, a nierzadko główne, źródło wiedzy o świecie była także obiektem zainteresowania w aspekcie jej gromadzenia i przechowywania. Biblioteki stanowiły z pewnością ważny, chociaż nie najistotniejszy, składnik licznych peregrynacji. Charakterystycznym rysem ich opisów była jednak predylekcja do opisywania wszelakich ciekawych eksponatów tam oglądanych.

Stanisław Roszak, Michał Targowski
Pamięć rodu Działowskich w świetle XVIII i XIX-wiecznych zapisów rodzinnych

s. 35-44

Żyjący do XX w. w ziemi chełmińskiej Działowscy należeli do tych przedstawicieli szlachty i ziemiaństwa, którzy przywiązywali istotne znaczenie do poznawania, budowania i podtrzymywania pamięci o członkach własnej rodziny. Gdy w wydanym w 1738 r. drugim tomie herbarza Kacpra Niesieckiego pojawiła się bardzo lakoniczna wzmianka o rodzinie Działowskich, Wawrzyniec Działowski, szukając możliwości publicznego przedstawienia znanej sobie przeszłości rodu, interweniował u Józefa Andrzeja Załuskiego a następnie przekazał sumaryczne opracowanie o Działowskich autorowi herbarza, który zamieścił je w suplemencie do czwartego tomu swego dzieła.

Grażyna Gzella
Redaktor Gazety Toruńskiej Hieronim Derdowski przed toruńskim sądem

s. 45-52

Praca Hieronima Derdowskiego w redakcji „Gazety Toruńskiej” na stanowisku redaktora odpowiedzialnego nie polegała jedynie na przygotowywaniu materiałów do kolejnych numerów periodyku. Odpowiadając za redakcję ponosił on również konsekwencje za opublikowanie poszczególnych artykułów, notatek i korespondencji, co często kończyło się rewizją w redakcji i drukarni, przesłuchaniem, oskarżeniem i procesem prasowym. Pierwsze trzy procesy zakończyły się uwolnieniem oskarżonego, ale w kolejnych zapadały już wyroki skazujące.

Maria Strutyńska
Badania proweniencyjne starych druków w Bibliotece UMK w Toruniu

s. 53-60

W artykule przedstawiono historię badań proweniencyjnych starych druków przechowywanych w Bibliotece UMK. Wymieniono kolekcje opracowane pod względem proweniencyjnym i podano literaturę na ten temat. Przedstawiono przyczyny braku systematycznych badań własnościowych całego zbioru. Wymieniono główny krąg czytelników zainteresowanych starymi drukami znajdującymi się w Bibliotece UMK, udowodniając tym samym konieczność kontynuowania badań proweniencyjnych. Zwrócono uwagę na nową technologię opracowywania starych druków. Zasygnalizowano problematykę tworzenia baz proweniencyjnych lokalnych, państwowych oraz międzynarodowych budowanych w systemach komputerowych.

Milena Śliwińska
Romantycy w Bibliotece Wydziału Filologicznego UMK

s. 61-71

Artykuł prezentuje dziewiętnastowieczne edycje dzieł romantyków, które są przechowywane w Bibliotece Wydziału Filologicznego UMK, powstałej wraz z uformowaniem się toruńskiej polonistyki. Autorka omówiła edycje: Adama Mickiewicza, Wincentego Pola, Zygmunta Krasińskiego, Teofila Lenartowicza, Konstantego Gaszczyńskiego. Zrekonstruowano również zasady trafiania książek pod strzechy, na które miała wpływ cenzura, majętność odbiorców, trudne warunki rozwoju życia literackiego, rozbicie kultury na emigracyjną i krajową czy też wolnościowe idee zawarte w tekście.

Tomasz Kruszewski
Toruńskie przewodniki turystyczne w okresie budowy nowej formy podróżopisarskiej

s. 73-81

W artykule poruszono kwestię najstarszych przewodników turystycznych i wydawnictw do nich zbliżonych, dotyczących Torunia i związanych z rynkiem wydawniczym tego miasta. Analiza została chronologicznie ograniczona latami 1846-1903, gdzie dolną granicą była data wydania pierwszej publikacji o cechach przewodnika, a górną rok wydania pierwszego przewodnika, w formie i treści odpowiadającego wymaganiom stawianym przed tym gatunkiem literackim. Analiza formalna i merytoryczna związana była z porównaniem toruńskich publikacji z modelowym przewodnikiem turystycznym, co pozwoliło na ukazanie ewolucji toruńskich baedekerów.

Marlena Jabłońska, Weronika Koralewska
Afisze teatralne w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej i zasobie Archiwum Państwowego w Toruniu. Charakterystyka zawartości

s. 83-98

Toruńskie afisze poddane w tekście analizie pochodzą z lat 1922-1975 i są przechowywane w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej i zasobie Archiwum Państwowego w Toruniu. Ich twórcą jest teatr w Toruniu. Dziś jest to Teatr im. Wilama Horzycy choć jego nazwa, obszar działalności, struktura organizacyjna, a także profil i charakter działalności zmieniały się na przestrzeni omawianych lat wielokrotnie. Afisze zostały omówione w układzie chronologicznym z podziałem na grupy. Autorki zwracały uwagę na treść, jej układ i sposób zapisu, format afiszy, ich kolorystykę, ornamentykę i wykorzystaną ikonografię. Każda z grup została szczegółowo omówiona i zilustrowana.

Wanda A. Ciszewska
Ćwierćpetit. Jednodniówka załogi Zakładów Graficznych „Książka i Wiedza” w Toruniu źródłem informacji o życiu społecznym na początku lat 50. dwudziestego wieku

s. 99-108

Jednodniówka Ćwierćpetit pochodzi z okresu przekształceń własnościowych toruńskiej drukarni, które miały miejsce na początku lat 50. Wysokość nakładu w granicach 300 egzemplarzy, jak i brak nadrukowanej ceny świadczy, iż wydawnictwo to było przypuszczalnie dystrybuowane nieodpłatnie wyłącznie wśród załogi przedsiębiorstwa. Publikacja ukazała się w maju dla uczczenia świata robotniczego i ma zauważalny kontekst polityczny, który jest dzisiaj świadectwem kultu Bolesława Bieruta i propagandy socjalistycznej pierwszych lat Polski Ludowej.

Katarzyna Kulig
Kancelaria i „archiwum” Książnicy Miejskiej im. Kopernika w Toruniu w latach 1923-1939

s. 109-123

Temat kancelarii i „archiwum” Książnicy w latach 1923-1939 nigdy wcześniej nie był poruszany w żadnej literaturze, dlatego praca ta opierała się prawie wyłącznie na źródłach, które niestety nie były wystarczające do przedstawienia w pełni wybranego zagadnienia. Jednakże, poprzez analizę materiałów źródłowych udało się odkryć zależności między kancelarią Magistratu miasta Torunia (późniejszego Zarządu Miejskiego) a biurowością w Książnicy Miejskiej, przynajmniej w pierwszym latach jej działalności. Prawdopodobieństwo, że Książnica wzorowała się na przepisach kancelarii miejskiej potwierdzają same akta biblioteki z tego okresu, w których można znaleźć ślady po stosowaniu przepisów z 1931, czy z 1934 r.

Małgorzata Kowalska
Kształcenie infobrokerów w Toruniu
s. 125-134

Wychodząc naprzeciw potrzebom zmieniającego się rynku pracy, polskie uczelnie uruchamiają szereg propozycji kształcenia dla osób zainteresowanych uzyskaniem nowych kwalifikacji i prowadzeniem komercyjnej działalności informacyjnej. Artykuł prezentuje ofertę dydaktyczną polskich uczelni publicznych i niepublicznych w tym zakresie realizowaną w roku akademickim 2010/2011. Poza zestawieniem propozycji edukacyjnych oraz ogólną charakterystyką treści nauczania na studiach infobrokerskich, opracowanie omawia wyniki badań ewaluacyjnych przeprowadzonych wśród adeptów nowego zawodu w Toruniu.

Dominik Mirosław Piotrowski
Marketing w mediach społecznych na przykładzie strony społecznościowej Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu w serwisie Facebook

s. 135-144

Niniejszy tekst porusza kwestię wykorzystania potencjału mediów społecznych w realizacji elektronicznych usług bibliotecznych. Wskazuje przy tym na strategie optymalizacji mediów społecznych oraz metody marketingu społecznościowego na przykładzie fanpage’a Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu w serwisie Facebook. Marketing w mediach społecznych jest nową dziedziną. Z tego względu artykuł ma stanowić poradnik skierowany głównie do bibliotekarzy, którym potrzebne są pomysły na jak najlepsze wykorzystanie serwisu społecznościowego Facebook w swojej bibliotece.

 

ŹRÓDŁA I MATERIAŁY

Sławomir Wyszomirski
Epigramat Sebastiana Branta (1457-1521) w dziele Beothiusa In philosophicam consolationem Boetii wydanym w roku 1495 z księgozbioru Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
s. 145-148

Paulina Matysiak
Czesław Miłosz w zbiorach Archiwum Emigracji – opracowanie archiwalno-bibliograficzne
s. 149-156

 

RECENZJE

Holger Böning, Der Musiker und Komponist Johann Mattheson als Hamburger Publizist. Studie zu den Anfängen der Moralischen Wochenschriften und der deutschen Musikpublizistik, [=Presse und Geschichte – Neue Beiträge, wyd. Astrid Blome, Holger Böning, Michael Nagel], t.50, edition lumiére Bremen 2011, ss.523, ISBN 978-3-934686-75-5 (Włodzimierz Zientara)
s. 157-158

 

KRONIKA

Subiektywny przegląd najciekawszych spotkań autorskich Torunia w roku 2010 (MonikaKozłowska)
s. 159-169

Sprawozdanie ze spotkania autorskiego z Andą Rottenberg promującego książkę „Proszę bardzo”. Toruń 27 stycznia 2011 roku (Krystyna Konieczna)
s. 171

 

WSPOMNIENIA

Starszy kustosz dyplomowany dr Henryk Baranowski (1920-2011)(Urszula Zaborska)
s. 173-175

 

OD REDAKCJI
Instrukcja dotycząca przygotowania tekstów do czasopisma Folia Toruniensia
s. 177-178

 

Recenzenci:

prof. dr hab. Ewa Głowacka
prof. dr hab. Janusz Tondel

FOLIA TORUNIENSIA 9-10/2009-2010

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 9-10 (2009-2010). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2010. -ISSN 1641-3792.

 
ARTYKUŁY
Anna Kornelia Jędrzejewska

Gotyckie iluminacje Catena aurea super Marcum ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu

s. 7-32

W Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu przechowywany jest niezwykle interesujący rękopis zawierający komentarze Tomasza z Akwinu do Ewangelii św. Marka (Catena aurea super Marcum). Ta bogato zdobiona księga stanowi znakomite źródło dla badań nad problematyką średniowiecznego iluminatorstwa krzyżackiego oraz w szerszym ujęciu pomorskiego. Autorka artykułu przedstawiła dzieje rękopisu, jego zawartość oraz „rozświetlające” treść dekoracje malarskie, przybliżając przy tym w przystępny sposób praktykę tworzenia tego typu kodeksów w średniowieczu.

Grażyna Zielińska

William Hogart – punkty widzenia artysty-grafika, malarza, wydawcy, moralizatora z przełomu XVII/XVIII wieku oraz artysty-konserwatora dzieł sztuki z przełomu XX/XXI wieku i implikacje dla bibliotekarzy (z inspiracji dwustuletnią książką ze zbiorów specjalnych Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu)
s. 33-44
Przedstawione w znajdujących się w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej albumach i książkach grafiki Williama Hogartha (1697-1764), angielskiego malarza i grafika, twórcy rysunkowych satyr i rycin, jak również własne doświadczenia konserwatorsie autorki stały się podstawą dla rozważań nad formą i znaczeniem książki dawniej oraz współcześnie.

Andrzej Mycio
Struktura proweniencyjna rękopisów pochodzących z tak zwanych zbiorów zabezpieczonych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu

s. 45-55

W Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu przechowywane są cenne manuskrypty (około 770 woluminów) pochodzące z księgozbiorów niemieckich bibliotek z terenów „ziem odzyskanych” przez Polskę po II Wojnie Światowej. Te zbiory dokumentują głównie życie umysłowe na byłych terenach wschodnich Rzeszy. Autor przedstawił proweniencję kolekcji rękopisów ze zbiorów zabezpieczonych toruńskiej Biblioteki Uniwersyteckiej (m.in. z Biblioteki Państwowej i Uniwersyteckiej w Królewcu, tamtejszej Biblioteki Miejskiej, kolekcji wytworzonych w środowisku Niemców bałtyckich w Rydze i Dorpacie, Królewskiej Pruskiej Pomorskiej Generalnej Dyrekcji Ziemstwa w Szczecinie). Omawiane rękopisy są niezwykle cenne dla europejskiego i światowego dziedzictwa kulturowego.

Wiesław Sieradzan
Książki Bernharda Schmida (1872-1947) w Bibliotece Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

s. 57-66

Autor przedstawił księgozbiór prywatny Bernharda Schmida (1872-1947), związanego z Prusami Zachodnimi i Malborkiem niemieckiego konserwatora, historyka sztuki i architekta, przekazany po II wojnie światowej do Biblioteki Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Zebrany przez B. Schmida zbiór to efekt planowego, systematycznego kolekcjonowania, rozpoczętego pod koniec XIX w. Autorowi artykułu udało się odnaleźć ponad sto książek, które należały do B. Schmida oraz wiele innych, które przypuszczalnie były jego własnością. Niektóre z nich zawierają ciekawe notatki, np. wypisy źródłowe z archiwaliów przechowywanych w Geheimes Staatsarchiv w Królewcu. Notatki, wycinki z gazet, fotografie, rysunki i luźne karteczki, które znajdują się w tych książkach oraz przyjęta przez ich właściciela zasada indeksowania treści pozwalają wniknąć w tajniki jego warsztatu.

Dorota Degen
Organizacja działalności wydawniczej uniwersytetów w Polsce w latach 1945-1956 na przykładzie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

s. 67-74

W artykule przedstawiono warunki działalności wydawniczej polskich uniwersytetów w okresie powojennym. Zachodzące w latach 1945-1956 przemiany polityczne zaowocowały przyjmowaniem określonych przepisów regulujących inicjatywy wydawnicze. W ich wyniku, po pierwszym okresie w miarę dużej samodzielności uniwersytetów w tym zakresie, państwo w coraz większym stopniu przejmowało nad nimi kontrolę.

Lidia Klimaszewska
Oficyna Drukarska Książnicy Miejskiej im. Mikołaja Kopernika w Toruniu (część II)

s. 75-84

W drugiej części artykułu poświęconego Oficynie Drukarskiej Książnicy Miejskiej im. M. Kopernika w Toruniu (pierwszy ukazał się w t. 8 Folia Toruniensia) autorka scharakteryzowała druki wydane w Oficynie na zamówienie Toruńskiego Towarzystwa Kultury i Towarzystwa Miłośników Torunia oraz prowadzonego przez Książnicę Ośrodka Informatyczno-Metodycznego Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych. Obszerny podrozdział poświęcony został wyróżniającym się starannym przygotowaniem i ciekawą szatą graficzną publikacjom opracowanym dla Towarzystwa Bibliofilów im. J. Lelewela w Toruniu.

 

REFERATY Z KONFERENCJI „Forum Toruniense”*

Wiesława Kwiatkowska
Średniowieczne biblioteki klasztorne w Toruniu

s. 85-93

Biblioteki toruńskich klasztorów franciszkanów i dominikanów należały do najstarszych i najbogatszych bibliotek w średniowiecznym Toruniu. Pod koniec XV wieku zbiory franciszkańskie liczyły około 355, a dominikańskie 265 woluminów. Obecnie jedynie nieliczne inkunabuły pochodzące z tych kolekcji znajdują się w polskich bibliotekach. Możemy je podziwiać między innymi w Toruniu, w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej oraz Biblioteki Głównej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Autorka scharakteryzowała księgozbiory gromadzone przez mnichów w średniowieczu oraz przedstawiła ich losy w następnych wiekach.

Waldemar Rozynkowski
O krzyżackich księgozbiorach liturgicznych w Prusach w świetle inwentarzy

s. 95-110

Inwentarze krzyżackich domów zakonych z terenów Prus z pierwszej połowy XV wieku stały się podstawą dla rozważań nad księgami liturgicznymi. Autor poddał analizie spisy zamieszczone w „Das grosse Ämterbuch des Deutschen Ordens“, „Das Marienburger Ämterbuch“ oraz „Das grosse Zinsbuch des Deutschen Ritterordens“. Na podstawie wzmianek w tych źródłach opracowana została lista ksiąg liturgicznych, omówiono również rodzaje rękopisów i druków wykorzystywanych w liturgii przez Krzyżaków (m.in. mszały, brewiarze i psałterze).

Adam Kucharski
Sarmata bibliofilem? Obraz biblioteki i książki w relacjach podróżnych czasów saskich

s. 111-123

Zawierające opisy podróży zagranicznych pamiętniki mieszkańców ziem polskich oraz ich listy stanowią bardzo ciekawe źródło dla badań nad recepcją kultury zachodniej. Z punktu widzenia bibliofilów i bibliotekoznawców szczególnie interesujące są wzmianki o odwiedzanych bibliotekach oraz książkach, które wzbudzały zainteresowanie podróżujących. W artykule omówiono relacje z pierwszej połowy XVIII w., pisane głównie przez młodych szlachciców podróżujących w celach edukacyjnych. Opisy odwiedzanych przez nich miejsc oraz listy zakupionych książek wyraźnie świadczą o dużej otwartości intelektualnej polskiej młodzieży czasów saskich.

* Konferencja została zorganizowana przez Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Wojewódzką Bibliotekę Publiczną – Książnicę Kopernikańską w Toruniu, Archiwum Państwowe w Toruniu, Muzeum Okręgowe w Toruniu oraz Polską Misję Historyczną w Würzburgu. Sesja odbyła się 11 grudnia 2009 roku w Towarzystwie Naukowym w Toruniu. Pozostałe dwa niemieckojęzyczne referaty zostaną opublikowane w Biuletynie Polskiej Misji Historycznej.

 

ŹRÓDŁA I MATERIAŁY

Kamila Maj
Mieczysław Leon Dereżyński (1909-1951), dziennikarz i pisarz. Bibliografia prac drukowanych
s. 125-141

 

RECENZJE

Rudolf Stöber, Deutsche Pressegeschichte, UVK UTB2716, wyd.2, Konstanz 2005, ss. 395, ISBN 3-8252-2716-2 (Włodzimierz Zientara)
s. 143-145

 

KRONIKA NAUKOWA

Wystawa „Blask gotyckich ksiąg. Rękopisy iluminowane na Pomorzu Wschodnim” – Muzeum Okręgowe w Toruniu 19.02.2008 – 11.03.2008 r. (Marta Czyżak, Anna Kornelia Jędrzejewska)
s. 147-150

Od Gutenberga do „globalnej wioski”. Wystawa inkunabułów ze zbiorów Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie w toruńskim Muzeum Uniwersyteckim (Sławomir Majoch)
s. 151-153

Jubileusz 85-lecia działalności Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu (Beata Madajewska, Anna Mazerska, Aleksandra Męczekalska)
s. 155-158

II Międzynarodowa Konferencja Open Access w Polsce. Toruń 14-15 stycznia 2010 roku (Bożena Bednarek-Michalska)
s. 159-160

FOLIA TORUNIENSIA 8/2008

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 8 (2008). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2008. -ISSN 1641-3792.

 

ARTYKUŁY

Krzysztof Mikulski
Toruń w czasach młodości Samuela Bogumiła Lindego – środowisko rodzinne i intelektualne
s. 7-13

Lata dzieciństwa i nauki w miejscowych szkołach niewątpliwie wywarły znaczący wpływ na dalsze losy Samuela Bogumiła Lindego. W artykule omówiono ogólnie warunki rozwoju Torunia w XVIII wieku oraz przedstawiono sytuację materialną mieszczan, politykę miasta w sprawie edukacji młodzieży i poziom toruńskich szkół.

Bożena Matuszczyk
Geneza i koncepcje Słownika Samuela Bogumiła Lindego
s. 15-25

Autorka przedstawiła proces stopniowego kształtowania się koncepcji Słownika Samuela Bogumiła Lindego (1807-1815) oraz przebieg kolejnych etapów powstawania tego dzieła.

Maria Frankowska
Nazwy roślin i ich źródła w Słowniku języka polskiego Samuela Bogumiła Lindego
s. 27-55

W artykule omówiono źródła, z których Samuel Bogumił Linde czerpał nazwy roślin – zielniki z XVI i XVII w. Zwrócono uwagę na ich zależność od herbarzy polskich i zagranicznych oraz poddano analizie słowotwórczej wybrane nazwy.

Marian Ptaszyk
Czy Linde był jakobinem?
s. 57-67

Autor poprzez analizę źródeł podważył prawdziwość przekazów przypisujących Samuelowi Bogumiłowi Lindemu poglądy jakobińskie. Przyczyną powstania legendy o jakobińskich zapatrywaniach Lindego był jego udział – prawdopodobnie z polecenia H. Kołłątaja i I. Potockiego – w zebraniach jakobinów w Warszawie.

Iwona Imańska
Pasje bibliofilskie torunian w drugiej połowie XVIII wieku
s. 69-80

W drugiej połowie XVIII wieku w Toruniu książki można było znaleźć w domach bogatych oraz średniozamożnych mieszczan. Największe księgozbiory należały do duchownych protestanckich, lekarzy, prawników, urzędników miejskich i profesorów miejscowych szkół. Powiększali je korzystając z pośrednictwa miejscowych księgarzy, uczestnicząc w organizowanych w Toruniu od 1716 r. aukcjach bibliofilskich, a także nabywając książki i czasopisma w trakcie podróży zagranicznych.

Anna Mazerska
Listy Edwarda Chwalewika do Zygmunta Mocarskiego przechowywane w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
s. 81-89

W toruńskiej Książnicy znajduje się m.in. zbiór listów od Edwarda Chwalewika do Zygmunta Mocarskiego, pierwszego dyrektora biblioteki. Omawiana korespondencja pochodzi z okresu od 2 lipca 1922 roku do 30 marca 1939 roku. W jej treści można wyróżnić trzy główne tematy: informacje dotyczące exlibrisów, towarzystwa bibliofilskiego oraz przygotowywanej przez Edwarda Chwalewika do druku książki „Zbiory polskie, archiwa, biblioteki, gabinety, galerje, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w porządku alfabetycznym według miejscowości ułożone”.

Lidia Klimaszewska
Oficyna Drukarska Książnicy Miejskiej im. Mikołaja Kopernika w Toruniu (część I)
s. 91-104

Artykuł omawia historię działającej w siedzibie Książnicy Miejskiej w Toruniu w latach 1961-1998 drukarni bibliotecznej opartej na tradycyjnej typograficznej technice druku. Przedstawiono w nim początki tej Oficyny oraz osoby z nią związane, omówiono także wyposażenie drukarni. W dalszej części artykułu scharakteryzowano druki wydane w Oficynie Drukarskiej.

Wanda A. Ciszewska
Toruńskie księgarnie w latach 1997-2008
s. 105-116

W latach 1997, 2002 oraz 2008 przeprowadzono badania ankietowe toruńskiego rynku księgarskiego. Autorka poprzez analizę uzyskanych informacji przedstawia toruńskie księgarnie na przełomie XX i XXI w.

Małgorzata Kowalska
Analiza porównawcza jakości serwisów WWW bibliotek wyższych szkół niepaństwowych województwa kujawsko-pomorskiego
s. 117-135

Autorka przeanalizowała wygląd i zawartość witryn internetowych wyższych szkół niepaństwowych województwa kujawsko-pomorskiego. Dane jednostkowe posłużyły do sformułowania sumarycznych wniosków na temat internetowej oferty informacyjnej i usługowej bibliotek.

Bożena Bednarek-Michalska
Kultura konwergencji – nowa jakość czy równanie w dół?
s. 137-145

W artykule podjęto próbę przyjrzenia się nowym zjawiskom kultury związanymi z siecią internetową. Autorka przybliża pojęcie konwergencji kultury, opisuje wartościowe inicjatywy społecznościowe, a także wskazuje na zagrożenia, jakie wynikają z łatwego dostępu do narzędzi technologicznych wspomagających kreatywność masową.

 

ŹRÓDŁA I MATERIAŁY

Janusz Bonczkowski, Joanna Milewska-Kozłowska
Starodruki z zespołu Akt miasta Grudziądza przechowywane w Archiwum Państwowym w Toruniu
s. 147-159

W artykule omówiono 51 starodruków pochodzących z XVIII wieku przechowywanych w teczkach zespołu „Akta miasta Grudziądza” w Archiwum Państwowym w Toruniu. W skład tego zbioru wchodzą edykty i ordynacje króla pruskiego regulujące prawa na ziemiach objętych zaborem pruskim, deklaracje składane Rzeczpospolitej przez obcych władców, teksty konfederacji szlacheckich oraz wystąpień królów Polski. Druki zaprezentowane zostały w formie katalogu – według haseł autorskich, w kolejności alfabetycznej.

 

KRONIKA NAUKOWA

Druga konferencja o regionaliach w bibliotekach publicznych województwa kujawsko-pomorskiego (Regina Sakrajda)
s. 161-164

Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Od książki dawnej do biblioteki wirtualnej – przeobrażenia bibliologii polskiej. Na marginesie trzydziestolecia Instytutu Informacji Naukowej i Bibliologii UMK w Toruniu” (Magdalena Cyrklaff)
s. 165-168

Dzień 10 grudnia świętem Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu (Anna Głowacka)
s. 169-170

Listopadowa konferencja popularnonaukowa „Samuel Bogumił Linde z Torunia i jego dzieło” (Anna Głowacka)
s. 171-173

Jak zmieniać oblicze biblioteki? Nowe formy promowania czytelnictwa w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu (Łukasz Wudarski)
s. 175-178

Traktaty rzymskie i międzynarodowy projekt Europejskiego Urzędu Patentowego w Centrum Dokumentacji Europejskiej i Standardów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu (Justyna Sobecka, Edyta Urbańska)
s. 179-182

Nowa siedziba Biblioteki Pedagogicznej w Toruniu (Elżbieta Wykrzykowska)
s. 183-185

Biblioteka Główna Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu – biblioteka dla studentów (Beata Antczak-Sabala)
s. 187-191

Wrocławska konferencja „Świat w obrazach: zbiory graficzne w instytucjach kultury – ich typologia, organizacja i funkcje” (Beata Madajewska)
s. 193-195

Współpraca naukowa między Wojewódzką Biblioteką Publiczną – Książnicą Kopernikańską i Archiwum Miasta Stołecznego Pragi (Renata Skowrońska-Kamińska)
s. 197-199

 

WSPOMNIENIA

Jadwiga Bieganowska (1955-2007) – główna księgowa Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Ksiąznicy Kopernikańskiej w Toruniu (Teresa E. Szymorowska)
s. 201

FOLIA TORUNIENSIA 7/2007

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 7 (2007). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2007. -ISSN 1641-3792.

 

ARTYKUŁY

Marian Ptaszyk
Pamięć o Samuelu Bogumile Lindem w Toruniu
s. 7-11

Rok 2007 w sposób szczególny wiąże się z życiem i działalnością Samuela Bogumiła Lindego – 8 sierpnia przypada 160. rocznica śmierci tego wybitnego językoznawcy. Obchodzimy w tym roku także 200. jubileusz wydania pierwszego tomu Słownika Języka Polskiego. Dla uczczenia znakomitego autora Słownika pierwszy artykuł tomu 7. Folia Toruniensia został poświęcony Samuelowi Bogumiłowi Linde i jego związkom z Toruniem.

Waldemar Rozynkowski
O księgach hagiograficznych w diecezjach pruskich w średniowieczu. Zarys problematyki
s. 13-18

Artykuł zawiera ogólną charakterystykę księgozbiorów hagiograficznych, znajdujących się na terenie czterech diecezji pruskich w średniowieczu: chełmińskiej, pomezańskiej, sambijskiej i warmińskiej.

Agata Dobak
Psalmy Ulryka Schobera ze zbiorów Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
s. 19-32

Ulryk Schober, urodzony na Śląsku profesor toruńskiego gimnazjum, był twórcą licznych utworów poetyckich. Szczególne miejsce w jego działalności literackiej zajmują parafrazy psalmów. Autorka artykułu dokonała analizy pięciu przechowywanych w Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu dzieł, porównując je z innymi zachowanymi tekstami literackimi z tego okresu.

Joanna Kamper-Warejko
Kancjonał Piotra Artomiusza – toruński wkład w polskie piśmiennictwo XVI wieku
s. 33-41

W artykule omówiono znajdujący się w zbiorach starodruków Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu kancjonał protestancki z XVI wieku oraz przedstawiono sylwetkę jego redaktora Piotra Artemiusza, teologa i pastora luterańskiego.

Andrzej Mycio
Listy Jakuba Henryka Zernekego ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu
s. 43-46

W 2006 r. Biblioteka UMK zakupiła do swoich zbiorów trzy listy Jakuba Henryka Zernekego, historyka i burmistrza toruńskiego oraz list Piotra Łoskiego, podkomorzego warszawskiego do kanclerza wielkiego koronnego Jana Szambeka. Autor omówił okoliczności powstania tych pism i ich losy w XVII-XX wieku.

Paweł A. Jeziorski
Kilka uwag nad przydatnością badawczą ksiąg sądu burgrabskiego w Starogrodzie koło Chełmna z lat 1721-1767
s. 47-59

Wśród zbiorów Archiwum Państwowego w Toruniu i Archiwum Diecezjalnego w Pelplinie znajdują się akta sądu burgrabskiego (zamkowego) ze Starogrodu z lat 1721-1767. W artykule scharakteryzowano to źródło oraz dokonano omówienia wybranych wpisów na tle historyczno-kulturowym. Autor przedstawił także ogólnie literaturę, odnoszącą się do akt tego sądu zamkowego.

Wanda A. Ciszewska
Inicjatywy wydawnicze toruńskich drukarzy z lat 1945-1950
s. 61-64

Historia drukarstwa w Toruniu sięga XVI wieku. Artykuł przedstawia inicjatywy wydawnicze oraz osiągnięcia tutejszych drukarni i ich pracowników, a także osób współpracujących z nimi we wczesnym okresie powojennym (do 1950 r.).

Wanda A. Ciszewska
Introligatornie w Toruniu w latach 1945-1950
s. 65-70
W artykule przedstawiono introligatornie działające w Toruniu, personel tych zakładów oraz wykonywane przez nie prace, ze szczególnym uwzględnieniem okresu powojennego (do 1950 r.).

Tomasz Kruszewski
Polskojęzyczne przewodniki i informatory turystyczne Torunia w latach 1945-1990
s. 71-82

Toruń – miasto o starej, pięknej zabudowie – co roku odwiedza wielu turystów. W artykule omówiono wydawane w okresie powojennym przewodniki i informatory turystyczne, poświęcone temu ośrodkowi. Autor porównał ich treść, formę przekazywania informacji i prowadzenia czytelnika po mieście oraz szatę graficzną.

Renata Skowrońska-Kamińska
Elektroniczny katalog starodruków Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
s. 83-87
W toruńskiej Książnicy Kopernikańskiej od kilku lat realizowany jest projekt, mający na celu utworzenie elektronicznego katalogu starodruków, który przybliży czytelnikom zbiory tej biblioteki. W artykule przedstawiono ogólnie dzieje tej inicjatywy, sposób jej realizacji oraz dotychczasowe efekty pracy bibliotekarzy.

Małgorzata Fedorowicz
Biblioteki publiczne województwa kujawsko-pomorskiego wobec potrzeb użytkowników niepełnosprawnych i związanych z tym wymogów dostępności
s. 89-102
Biblioteki publiczne zobowiązane są do ułatwiania dostępu do swoich zbiorów czytelnikom niepełnosprawnym. Autorka przedstawiła wymogi stawiane bibliotekom, działania podejmowane przez wybrane biblioteki oraz problemy w realizacji tych wytycznych, wynikające między innymi z nieprzystosowania technicznego budynków.

Bożena Bednarek-Michalska
Zarządzanie i porządkowanie zasobów elektronicznych – warsztat pracy humanisty
s. 103-112
Szybki rozwój Internetu oraz potencjalne możliwości tego medium jako platformy publikacji materiałów badawczych i opracowań sprawiają, że w ostatnich latach coraz powszechniej Internet wykorzystywany jest w pracy naukowej. W artykule przedstawione zostały najnowsze narzędzia, służące do porządkowania oraz katalogowania informacji znalezionych w sieci.

 

KRONIKA NAUKOWA

Towarzystwo Bibliofilów im. J. Lelewela w Toruniu w 80. rocznicę powstania (Janina Huppenthal)
s. 113-117

Kontakty naukowe między Wojewódzką Biblioteką Publiczną – Książnicą Kopernikańską i Archiwum Miasta Stołecznego Pragi (Renata Skowrońska-Kamińska)
s. 119-122

Informacja Regionalna w bibliotekach publicznych województwa kujawsko-pomorskiego. Konferencja Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich Okręgu Kujawsko-Pomorskiego w 2006 roku (Regina Sakrajda)
s. 123-126

Różne oblicza literatury – XII Toruński Festiwal Książki w Książnicy Kopernikańskiej (Łukasz Wudarski)
s. 127

Noc w bibliotece, czyli Ogólnopolski Tydzień Bibliotek (7-13.05.2007) (Monika Ostrowska, Dominika Czyżak)
s. 129-131

 

WSPOMNIENIA

Leonard Jarzębowki (1913-2007). Znawca i miłośnik książki (Maria Strutyńska)
s. 133-138

Alojzy Tujakowski w 15. rocznicę śmierci – spotkanie okolicznościowe, poświęcone pamięci wieloletniego dyrektora toruńskiej Książnicy (Renata Skowrońska-Kamińska)
s. 139-140

FOLIA TORUNIENSIA 6/2006

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 6 (2006). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2006. -ISSN 1641-3792.

 

ARTYKUŁY

Maria Frankowska
W poszukiwaniu oryginalności. O poezji Jana Rybińskiego, sekretarza rady miejskiej Torunia
s. 7-26

Autorka przedstawiła życie i twórczość Jana Rybińskiego, poety okresu Renesansu. Artykuł, poza życiorysem poety oraz krótką prezentacją dotychczasowej literatury na temat jego działalności pisarskiej, zawiera przede wszystkim omówienie pod względem historycznym i lingwistycznym jego dorobku – wierszy żałobnych, refleksyjnych oraz pogodnych.

Iwona Imańska
Józef Andrzej Załuski a toruński rynek książki
s. 27-34

Artykuł zawiera omówienie związków biskupa kijowskiego Józefa Andrzeja Załuskiego (1702-1774) z księgarzami i innymi mieszczanami toruńskimi, wynikających z aktywnie prowadzonej przez niego działalności edytorskiej i bibliofilskiej.

Grażyna Gzella
„Ciężka obraza” posła Gustawa Gerlicha na łamach „Gazety Toruńskiej” (1898-1900)
s. 35-43

W artykule przedstawiono historię procesu sądowego o obraźliwe względem posła Gustawa Gerlicha sformułowanie, umieszczone w artykule prasowym w „Gazecie Toruńskiej”. Autorka interesująco przedstawia okoliczności przewodu sądowego, wytoczonego redaktorowi naczelnemu czasopisma Janowi Brejskiemu.

Katarzyna Tomkowiak
Biblioteki w Toruniu w latach 1920-1939 (część III)
s. 45-56

Autorka przedstawia i charakteryzuje biblioteki istniejące w Toruniu w dwudziestoleciu międzywojennym.

Joanna Gomoliszek
Periodyki studentów Wydziału Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
s. 57-71

Pierwsze czasopisma studenckie na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu ukazały się już z chwilą powstania tej uczelni – w 1946 roku. Przez lata wydawano liczne periodyki, których różnorodność tematyczna odzwierciedlała zainteresowania żaków rozmaitych wydziałów UMK. Autorka artykułu przybliża czasopisma studentów Wydziały Nauk Historycznych od chwili jego utworzenia (1 wrzesień 1993) do dnia dzisiejszego.

Urszula Zaborska
Udział Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu w tworzeniu międzynarodowej bibliografii Europy Środkowej i Wschodniej
s. 73-78

W artykule przedstawiono okoliczności nawiązania współpracy z Instytutem Herdera w Marburgu w zakresie tworzenia bibliografii pomorskich i bibliograficznej bazy danych do dziejów Europy Środkowej i Wschodniej oraz warunki jej bieżącego przygotowywania. Autorka omawia dotychczasowy dorobek toruńskich oraz niemieckich bibliografów w tej dziedzinie, a także efekty dwunastoletniej współpracy Biblioteki UMK w Toruniu i Instytutu Herdera.

Dominika Czyżak
Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa
s. 79-85

Idea udostępniania zbiorów bibliotecznych w Internecie sięga końca XX wieku. Wśród realizowanych w ostatnich latach projektów wymienić należy Kujawsko-Pomorską Bibliotekę Cyfrową. Pierwsze dokumenty, znajdujące się w jej zasobie, udostępnione zostały internautom we wrześniu 2005 roku. Autorka przybliża okoliczności powstania projektu, poszczególne etapy jego realizacji, zasady opracowywania dokumentów oraz dalsze perspektywy rozwoju Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.

Bożena Bednarek-Michalska
Otwarte zasoby elektroniczne dla humanistów
s. 87-96
W ostatnich latach dokonał się niezwykle szybki rozwój Internetu. Zalety przekazywania informacji poprzez sieć w coraz większym stopniu doceniane są również przez środowiska naukowe. Internet jest więc wykorzystywany zarówno jako narzędzie komunikacji między naukowcami, jak i środek publikacji wyników badań. W prezentowanym artykule przedstawione zostały narzędzia i metody wyszukiwania określonych kategorii informacji (humanistyczne) w sieci oraz najnowsze tendencje w rozwoju instrumentów, wspomagających jej użytkowników.

 

KRONIKA NAUKOWA

Cenny i rzadki inkunabuł trafił do zbiorów specjalnych Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu (Krystyna Wyszomirska)
s. 97-101

Biblioteka XXI wieku – projekty modernizacji oraz wykorzystania najnowszych technologii komputerowych w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu (Teresa E. Szymorowska, Renata Skowrońska-Kamińska)
s. 103-105

Dama ze słonecznikiem. Przyznanie Orderu Białego Kruka ze Słonecznikiem Janinie Huppenthal, toruńskiej miłośniczce książek (Katarzyna Tomkowiak)
s. 107-110

Program rządowy, zamawiany pod nazwą „Kwaśny papier – ratowanie w skali masowej zagrożonych polskich zasobów bibliotecznych i archiwalnych”. Konferencja podsumowująca badania realizowane w programie (Alicja B. Strzelczyk)

Wystawa konserwatorska w Bibliotece Głównej UMK (Barbara Wojdyła)
s. 111-112

 

WSPOMNIENIA

Wiesław Szlosowski (1953-2006) – pracownik Oficyny Drukarskiej Książnicy Miejskiej w Toruniu (Katarzyna Tomkowiak)
s. 113-114

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 5 (2005). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2005. -ISSN 1641-3792.

 

ARTYKUŁY

Maria Frankowska
„Postylla” toruńska z 1594 roku – zapomniany zabytek polszczyzny pomorskiej (część II)
s. 7-38

Autorka omawia „Postyllę” toruńską w aspekcie badań językoznawczych.

Grażyna Gzella
Procesy prasowe redaktorów toruńskiego „Przyjaciela” do 1914 roku
s. 39-49

W artykule omówione zostały przypadki procesów sądowych, wytaczanych w latach 1878-1914 redaktorom czasopisma, ukazującego się od 1876 roku pod tytułem „Przyjaciel”.

Katarzyna Tomkowiak
Biblioteki w Toruniu w latach 1920-1939 (część II)
s. 51-72

Autorka przedstawia i charakteryzuje biblioteki istniejące w Toruniu w dwudziestoleciu międzywojennym.

Wanda A. Ciszewska
Biblioteki w Toruniu w latach 1945-1950
s.73-91

Autorka wymieniła oraz omówiła warunki i specyfikę działalności bibliotek, funkcjonujących w latach 1945-1950 w Toruniu.

 

ŹRÓDŁA I MATERIAŁY

Krzysztof Kopiński
Katalog rękopisów do dziejów księgozbiorów i drukarstwa toruńskiego i pruskiego w zespole archiwalnym Akta miasta Torunia z okresu staropolskiego
s. 93-110

Katalog, zawierający wykaz materiałów na temat Biblioteki Toruńskiego Gimnazjum Akademickiego, księgozbiorów prywatnych oraz szeroko pojętego drukarstwa i drukarzy, przechowywanych w zbiorach Archiwum Państwowego w Toruniu.

 

KRONIKA NAUKOWA

Ważniejsze dokonania Wojewódzkiej Bilioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w 2004 roku (Danuta Krełowska)
s. 111-112

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 4 (2004). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2004. -ISSN 1641-3792.
 
ARTYKUŁY

Maria Frankowska
„Postylla” toruńska z 1594 roku – zapomniany zabytek polszczyzny pomorskiej (część I)
s. 7-24

Autorka omawia „Postyllę” toruńską w aspekcie badań językoznawczych.

Krystyna Wyszomirska
Wyposażenie typograficzne Postylli Jana Kalcksteina z roku 1594 ze zbiorów książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
s. 25-32

Autorka artykułu podejmuje próbę opisania trzeciego zachowanego egzemplarza PostylliJana Kalcksteina z 1594 r.

Agnieszka Ciesielska, Joanna Konkolewska-Buchholz
O zachowaniu dawnych konserwacji w aspekcie przeprowadzonej współcześnie konserwacji szesnastowiecznej Postylli Jana Kalcksteina ze zbiorów książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
s. 33-39

Artykuł dokładnie omawia i bogato ilustruje zdjęciami, etapy konserwacji szesnastowiecznej „Postylli” toruńskiej.

Jerzy Molin
Postylle w kościele ewangelickim
s. 41-47

Artykuł omawia role i znaczenie, jakie na przestrzeni wieków pełniły „Postylle” w kościele ewangelickim.

Iwona Imańska
Księgarnia Jana Fryderyka Hauensteina w Toruniu w latach 1688-1736
s. 49-60

W atrykule omówiono historię i dorobek wydawniczy toruńskiej księgarni Jana Fryderyka Hauensteina.

Katarzyna Tomkowiak
Biblioteki w Toruniu w latach 1920-1939
s. 61-94

Autorka przedstawia i charakteryzuje biblioteki istniejące w Toruniu w dwudziestoleciu międzywojennym.

 

ŹRÓDŁA I MATERIAŁY

Joanna Milewska-Kozłowska, Maria Strutyńska
Kolekcja proweniencji greifswaldzkiej w zbiorach Biblioteki UMK w Toruniu
s. 95-102

Autorki prezentują kolekcję proweniencji greifswaldzkiej znajdująca się w Zbiorach Specjalnych Biblioteki Głównej UMK w Toruniu.

 

KRONIKA NAUKOWA

Dostojna Jubilatka. Obchody 80-lecia Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu (Krystyna Wyszomirska)
s. 103-104

Certyfikat  ISO 9001 dla Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu (Grzegorz Barecki)
s. 105-106

Alojzy Tujakowski – nowy patron jednej z ulic Torunia (Danuta Krełowska)
s. 107

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 2-3 (2002). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2003. -ISSN 1641-3792.

 

ARTYKUŁY

Krystyna Wyszomirska
Księgozbiór Piotra Artomiusza, zachowany w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
s. 7-29

Autorka omawia kolekcję książek z prywatnej biblioteki, którą zgromadził w XVI wieku polski kaznodzieja i pisarz, związany przez większość życia z Toruniem.

Iwona Imańska
Wypożyczalnia książek i księgarnia Fryderyka Bogusława Lehmanna w Toruniu
s. 31-44

Zainteresowania autorki koncentrują się wokół planu organizacji i działania pierwszej komercyjnej wypożyczalni książek, otwartej w Toruniu pod koniec XVIII w. oraz księgozbioru, który oferowano jej klientom.

Anna Kunicka, Szczepan Wierzchosławski
Zbiory rękopiśmienne Walentego Fiałka w Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
s. 45-59

W artykule omówiono rękopiśmienne dokumenty, zgromadzone przez chełmińskiego wydawcę i drukarza pod kątem ich przydatności badawczej.

Andrzej Skowroński
Początki Biblioteki Pedagogicznej w Toruniu i jej działalność w latach 1921 – 1939
s. 61-70

Na podstawie nie publikowanych dotąd źródeł archiwalnych z okresu międzywojennego artykuł uzupełnia wiedzę na temat okoliczności powstania, rozwoju oraz struktury organizacyjnej Biblioteki Pedagogicznej w Toruniu.

Wanda Ciszewska
Spółdzielcza Księgarnia Nauczycielska w Toruniu w latach 1945 – 1950
s. 71-87

Autorka przedstawiła schemat organizacyjny i działalność handlowo – wydawniczą Spółdzielczej Księgarni Nauczycielskiej w Toruniu.

 

ŹRÓDŁA I MATERIAŁY

Maria Lewandowska
Naldiusa Florentczyka renesansowy poemat o bibliotece
s. 89-127

Pierwszy, całościowy przekład na język polski łacińskiego poematu z drugiej połowy XV wieku, zawierającego wierszowany opis Corvinianum, słynnej renesansowej biblioteki króla Węgier Macieja Korwina.

Beata Herdzin, Piotr Oliński
Inwentarz ksiąg kupca toruńskiego Henryka Rittera
s. 129-132

Autorzy opisali XVI-wieczny prywatny księgozbiór mieszczański na podstawie sporządzonego po śmierci właściciela inwentarza dóbr, który zachował się w aktach Archiwum Państwowego w Toruniu.

Krzysztof Kopiński, Joanna Milewska – Kozłowska
Stare druki w bibliotece Archiwum Państwowego w Toruniu
s. 133-175

 Po raz pierwszy udostępniono zbiór starodruków z Biblioteki Archiwum Państwowego w Toruniu w formie katalogu. Katalog wzbogacono indeksami: alfabetycznym drukarzy, nakładców, księgarzy, topo – typograficznym oraz wykazem proweniencji.

Waldemar Rozynkowski
Księgozbiór parafii dekanatu chełmżyńskiego w świetle najstarszej wizytacji z 1645 roku
s. 177-181

W aktach przechowywanych w Archiwum Diecezjalnym w Pelplinie zachowała się wizytacja dekanalna z roku 1641, dotycząca dekanatu chełmżyńskiego. W artykule dokonano jej analizy pod kątem znajdującego się w parafiach księgozbioru.

 

KRONIKA NAUKOWA

ABDOS 2001 – Międzynarodowa Konferencja Teoretyków i Praktyków Bibliotekarstwa w Toruniu (Danuta Krełowska)
s. 183-184

 

RECENZJE

Internationale Zusammenarbeit im neuen Jahrtausend. 30. ABDOS – Tagung, Thorn 4. bis. 7. Juni 2001 , Referate und Beiträge (Małgorzata Kowalska)
s. 185-191

 

WSPOMNIENIA

Pożegnanie Zygfryda Gardzielewskiego (Danuta Krełowska)
s. 193

Kazimierz Przybyszewski
Sylwetka i bibliografia prac drukowanych Leona Witkowskiego (1908 – 1992)
s. 195-216

FOLIA TORUNIENSIA 1/2000

 

Folia Toruniensia / red. Janusz Tandecki. – [T.] 1 (2000). – Toruń : Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, 2000. – ISSN 1641-3792.


ARTYKUŁY

Wiesława Kwiatkowska
Średniowieczna biblioteka klasztoru franciszkanów w Toruniu
s. 9-30
Autorka rekonstruuje schemat zawartości tematycznej księgozbioru biblioteki klasztornej, omawia dzieła tworzące jej zasób i ich przydatność w działalności toruńskich franciszkanów.

Krystyna Wyszomirska
Rękopiśmienne dedykacje autorskie ze zbiorów starodruków Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
s. 31-51
Autorka zestawiła rękopiśmienne dedykacje autorskie, które zachowały się na starodrukach
kolekcji Książnicy. Wśród autorów i adresatów dedykacji znajdują się nazwiska wielu osób zasłużonych dla kultury Torunia, Gdańska, Królewca, kultury polskiej i europejskiej.


ŹRÓDŁA I MATERIAŁY

Beata Herdzin, Piotr Oliński

Inwentarz ksiąg Macieja Grätscha, burmistrza toruńskiego
s. 53-57
Na podstawie jednego z najwcześniejszych zachowanych spisów ksiąg, znajdujących się w inwentarzach majątków mieszczańskich w Archiwum Państwowym w Toruniu, odtworzono prywatną bibliotekę toruńską z XVI w. i charakter tego księgozbioru.

Bogusław Dybaś
Zaginiony plan Torunia z połowy XVII wieku
s. 59-68
Przedmiotem artykułu jest tzw. „gdański” plan Torunia, dokumentujący mało znany etap rozwoju fortyfikacji bastionowych wokół miasta.

Ireneusz Mikołajczyk
Martin Opitz w hołdzie Annie Wazównie
s. 69-89
Autor przekłada na język polski łaciński panegiryk autorstwa Marcina Opitza z roku 1636
oraz tworzy, opierając się na zawartych w druku informacjach, portret królewny Anny Wazówny.

 

KRONIKA NAUKOWA

Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Książnica Miejska im. M. Kopernika w Toruniu jako ośrodek badań naukowych (Teresa E. Szymorowska)
s. 91-94

Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich (Regina Sakrajda)
s. 95-97

Towarzystwo Bibliofilów im. Joachima Lelewela w Toruniu (Janina Huppenthal)
s. 99-101

Dostojna Jubilatka. Obchody 75 – lecia Książnicy Miejskiej im. M. Kopernika w Toruniu (Krystyna Wyszomirska)
s. 103-105

Uroczystości jubileuszowe 90-lecia „Zapisek Historycznych” oraz 40-lecia pracy redaktorskiej prof. Mariana Biskupa (Renata Skowrońska – Kamińska)
s. 107-108
 

WSPOMNIENIA
Henryk Seweryn Zawadzki (1901 – 1998), prawnik, społecznik, twórca, badacz przeszłości (Stanisław Frankowski)
s. 109-110

Ryszard Dorożyński (1939 – 1998), dyrektor Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Książnicy Miejskiej im. M. Kopernika w Toruniu (Danuta Krełowska)
s. 111-112