Wydarzenia

Szczegóły
Kategoria: Aktualności
Odsłony: 20

9 października zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu Toruń tylko zaPLANowany. Katarzyna Kluczwajd opowie o pomysłach na Ratusz Staromiejski. Prelekcja odbędzie się w Książnicy Kopernikańskiej przy ul. Słowackiego 8. Początek o godz. 18.00. Wstęp jest bezpłatny.

Katarzyna Kluczwajd: Co by było, gdyby podczas odbudowy Ratusza w XVIII w. po wielkim wojennym pożarze 1703 roku elewacje zostały otynkowane i zyskały formy barokowe? Co by było, gdyby pruskie władze zrealizowały rekonstrukcję lub nadbudowę wieży, którą to ideę podejmowały kilkakrotnie? Gdyby przed elewacją zachodnią ustawiono konny pomnik cesarza Wilhelma I? Gdyby pomnik Kopernika opuścił "swój narożnik" przy Ratuszu? Co by było, gdyby hitlerowscy okupanci przebudowali Salę Mieszczańską na salę koncertową obejmującą dwa piętra?

Ratusza Staromiejskiego, łączącego funkcje administracyjne i reprezentacyjne, handlowe i kulturalne, dotyczy wiele niezrealizowanych konceptów. W połowie XIX w. myślano o urządzeniu wielkiej restauracji w piwnicach (także pod dziedzińcem), nowym wystroju Sali Rady, przekształceniu Sali Mieszczańskiej na koncertową i zaanektowaniu na ten cel przestrzeni II piętra. Jednym z pomysłów na rozwiązanie problemu braku miejsca dla pracujących tu instytucji było przekrycie dziedzińca szklanym dachem (1886).

Idea rekonstrukcji lub nadbudowy wieży, powracająca w ciągu półwiecza kilkakrotnie, nabrała intensywności w 1907 roku. Chodziło zarówno o formę architektoniczną, jak i o przywrócenie symbolu potęgi miasta. Temat żył w latach kolejnych, w 1914 roku zaproponowano formy neobarokowe (na zdjęciu). Ciekawa jest historia planowanej w 1905 roku publicznej toalety na dziedzińcu, wkomponowanej w architekturę elewacji i rytm jej wnęk.

Kolejne wizje przekształceń architektury i wnętrz Ratusza snuli niemieccy okupanci. Autorem wielu projektów był arch. Hans Döllgast, który planował m.in. z Sali Rady uczynić salę ślubów, z Sali Mieszczańskiej – salę koncertową, która miała objąć całe skrzydło zachodnie i być podwyższona o kondygnację nad nią. Niemcy ukazywali Ratusz jako sztandarowy przykład destrukcyjnego piętna 20 lat polskich rządów.

Z epoki PRL-u warto wspomnieć o Ratusza epizodzie nieomal uniwersyteckim – na początku 1946 roku rektor UMK czynił starania, aby do czasu budowy biblioteki zbiory ulokować w Ratuszu.

Przestrzeń Rynku Staromiejskiego stanowiła dogodne miejsce dla pomników. Ze zrealizowanym monumentem Kopernika (1853) wiążą się historie ewentualnej jego translokacji z powodu modernizacji torowiska tramwajowego (1918, 1919, 1927, 1936). W jednym z projektów monument znalazł się w odległości zaledwie 3 m od Ratusza.

W 1927 roku magistrat ogłosił wśród studentów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie konkurs na rozwiązanie urbanistyczne tej przestrzeni. Tematem było: przesunięcie pomnika Kopernika, elektryczne oświetlenie Ratusza, rozwiązanie kwestii chodnika i zieleni wokół gmachu. Powstały atrakcyjne formalnie projekty latarni ulicznych.

Szczegóły
Kategoria: Aktualności
Odsłony: 32
Wyjątkowa książka na 100-lecie Książnicy Kopernikańskiej. 4 października zapraszamy na premierową prezentację "KSIĄŻK(ownic)OWEJ orbity" Katarzyny Kluczwajd. Spotkanie z książką i Autorką tejże rozpocznie się o godz. 18.00. Wstęp jest bezpłatny.
Dodamy tylko, że "KSIĄŻK(ownic)OWA orbita" to idealny tytuł dla tych, którzy chcą wiedzieć:
  • W czym i kiedy wojsko musiało pomagać Książnicy?
  • Dlaczego Książnica Kopernikańska pracowała w dawnym kinie Grunwald?
  • Który introligator oferował... wymienne kołnierzyki i mankiety do męskich koszul?
  • Która biblioteka w okresie PRL-u była wzorcową placówką w służbie socjalistycznego społeczeństwa?
  • Jaki związek miał drukarz Walter Lambeck z Adamem Mickiewiczem?
  • Dlaczego rękopis Kodeks Korwina z XV w. to najbardziej „uspołecznione” dzieło?
  • Kto i kiedy w kamienicy z Łukiem Cezara urządził bibliotekę?
  • Jakiej profesji wyuczonej był wydawca i księgarz Franciszek Rakowicz?
  • Kto produkował aparaciki do urywania do rolek toaletowych?
  • Gdzie rozpoczynał karierę Jan Brejski, wydawca Gazety Toruńskiej?
  • Gdzie jest ulica, której patronują najwięksi na Pomorzu w XIX w. polscy drukarze?
  • Jaki podręcznik jest bohaterem muralu?
  • Pirografia – co to takiego?
  • Z jakiej okazji introligatorzy wieźli przez miasto ogromną księgę?
  • Książnicowy „żółty regał” – co to takiego?
  • Co łączy pomnik Samuela Bogumiła Lindego z pomnikiem Mikołaja Kopernika?
  • Elewację gmachu jakiej biblioteki zdobią ogromne księgi?
  • Toruniajki – co to takiego?
  • Dlaczego Dom Gutenberga uznano za pomnik potęgi pracy?
  • Jak trafiła do Torunia Srebrna Biblioteka z XVI w. księcia Albrechta Hohenzollerna?
  • Co oznacza „spółka” w nazwie Księgarni Kafka i spółka?
Katarzyna Kluczwajd o książce:
Zawarty w tytule przymiotnik KSIĄŻK(ownic)OWA, w owej specyficznej pisowni, zawiera kwintesencję treści tej oto kolejnej toruńskiej ORBITY: stanowi ją książkownica = książnica, dom książki, biblioteka, księgarnia, antykwariat; oraz – będąca tejże książkownicy tworzywem – KSIĄŻKA. Książkownica to także, przy pewnej dozie językowej fantazji, rzeczownik odnoszący się do wielbicieli książek – książkowników płci żeńskiej. Rzeczownik rodzaju męskiego brzmiałby: książkownik, co do etymologii analogicznie do słowa galanternik, czyli sprzedawca galanterii, jak reklamował się introligator Walerian Kuczkowski (oferujący, jak się okazało, nawet... wymienne części odzieży męskiej).
To piąta z serii książ(ecz)ek Toruń SPACErkiem o dziedzictwie kulturowym Torunia, do nieliniowego czytania i / lub w charakterze przewodnika. To zaproszenie do toruńskiego KOSMOSU (ang. SPACE) zabytków, miejsc intrygujących i symbolicznych, śladów dawnych dziejów i żywej historii przez nas współtworzonej.
Na książk(Ownic)owej orbicie tej poruszają się planety trzech rodzajów: 1/ książko-kontaktów = to biblioteki, wypożyczalnie, księgarnie, antykwariaty; 2/ litero-twórców = wydawców, drukarzy, literatów, badaczy; 3/ książko-filów = czytaczy, zbieraczy, badaczy. Wspólnym mianownikiem wszystkich książk(ownic)owych planet była i jest językowa stara/nność. Książk(ownic)owy wybór jest historycznie uzasadniony, ale i odrobinę subiektywny (z akcentem na stulatkę Książnicę), na co pozwala konwencja opracowania. Faktom z Wielkiej Historii towarzyszą informacje dotyczące dziejów codzienności.
Tomikiem rządzą KSIĄŻKI i liczby: 100 – bo stulecie Książnicy Kopernikańskiej (1923-2023), 3 – bo to 3 jej epoki: w kwestii pojmowania funkcji (obecnie tzw. trzecie miejsce – miejsce spotkań i osobistego rozwoju), siedziby i form architektury, miejsca w świadomości torunian. To 3 epoki dostępności księgozbiorów dla czytelników: Towarzystwa Naukowego w 1922 roku przez 2 godziny dziennie / Książnicy – przez wiele godzin / dziś 24/7 za sprawą Internetu. To 3 epoki katalogów książek: Ulricha Schobera pierwszego odręcznego opisania z 1594 roku / katalogów kartkowych i szafko-szufladek / danych w Internecie. To 3 epoki obsługi czytelników: przez rektora szkoły / za pomocą rewersów (mozolnie wypełnianych) / zamówień internetowych.

Miasto jest jak KSIĘGA, jak jedność złożona z wielości – zamiast kart, stron, zdań, słów i liter ma ulice i place, domy i podwórka, pomniki i ozdobniki, wspomnienia i genius locis (łac. ducha miejsc). Seria Toruń SPACErkiem ma przybliżyć ten fenomen.
Do tej pory w serii ukazały się:
  • AStronomiczna orbita
  • kiNOWO-filMOWA orbita
  • Krzyżacka ORBIta
  • PierniCZANa orbita.

Szczegóły
Kategoria: Aktualności
Odsłony: 36

Józef Feliks Zieliński był jednym z tysięcy polskich działaczy niepodległościowych, którzy po upadku powstania listopadowego (1830-1831) opuścili ojczyznę (Wielka Emigracja) i osiedli we Francji. Znamy jego relacje z pierwszych miesięcy spędzonych na emigracji (1832). Obserwacje Zielińskiego wyróżniają się na tle innych pamiętników prowadzonych wówczas przez polskich emigrantów. Wiele miejsca poświęca spotrzeżeniom natury obyczajowej, nie stroni od tematów pomijanych przez innych pamiętnikarzy, takich jak np. wizyty przedstawicieli Wielkiej Emigracji we francuskich lupanarach.

11 października zapraszamy do Książnicy Kopernikańskiej na prelekcję Kobiety i rozrywka w relacji Józefa Feliksa Zielińskiego na emigracji we Francji w 1832 roku. Przedstawi ją dr Mariusz Balcerek. Początek o godz. 17.00. Wstęp wyłącznie dla osób pełnoletnich.

Szczegóły
Kategoria: Aktualności
Odsłony: 67

W czwartek, 12 października, zapraszamy na kolejny wykład przygotowany przez Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii Oddział w Toruniu. Dr Marcin P. Gawroński przedstawi aktualny stan wiedzy o zjawiskach FRB oraz najnowsze wyniki badań uzyskane dzięki użyciu toruńskiego radioteleskopu.

Szybkie błyski radiowe (ang. Fast Radio Bursts - FRB) są jednym z najgorętszych tematów współczesnej astrofizyki. Są to jasne, krótkotrwałe (~kilka milisekund) rozbłyski promieniowania radiowego o bardzo różnej charakterystyce. Mimo intensywnych badań, szczególnie w ciągu ostatnich kilku lat, nadal nie można wskazać obiektów, ani procesów fizycznych odpowiedzialnych za ten fenomen. Co więcej najnowsze odkrycia jeszcze bardziej zamazują obraz całości. Od dwóch lat radioteleskop toruński RT4 bierze intensywny udział w obserwacjach zjawisk FRB.

Dr Marcin P. Gawroński - zastępca dyrektora Instytutu Astronomii UMK, autor i współautor ponad 80 publikacji naukowych (w tym publikowanych w "Science" i "Nature"). Specjalizuje się w badaniach z użyciem radiowych sieci interferometrycznych, a także w obserwacjach z wykorzystaniem pojedynczych radioteleskopów. Główne zainteresowania naukowe dra Gawrońskiego: zjawiska FRB, aktywność magnetyczna małomasywnych gwiazd, promieniowanie radiowe egzoplanet.

Spotkanie w Książnicy Kopernikańskiej rozpocznie się o godz. 18.00. Wstęp jest bezpłatny.

Fot. UMK

Szczegóły
Kategoria: Aktualności
Odsłony: 27
W centrum namalowanego na szkle obrazu znajduje się ciemnozielony żółw, z jaśniejszymi plamami na skorupie, głową i kończynami w kolorze brązowym. Tło obrazu utrzymane jest w różnych odcieniach zieleni z wyraźnymi, beżowymi pociągnięciami pędzla

Ośrodek Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych zaprasza na wystawę prac podopiecznych Środowiskowego Domu Samopomocy "Pracownia Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych".  To kolejna ekspozycja z cyklu "W moim świecie". Od 6 września do 10 października w galerii OCCiN zostaną zaprezentowane: rysunki, malarstwo na szkle, rzeźby i płaskorzeźby, a także aplikacje, tkaniny i linoryty.

Cykl "Moim świecie" został zainicjowany przez Pracownię Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych, której pracownicy zachwyceni twórczością uczestników zajęć uznali, iż trzeba zaprezentować ją szerszej publiczności. Tegoroczna ekspozycja jest już 20. z cyklu. Prace autorstwa Małgosi, Joasi, Sebastiana i Tadeusza przedstawiają twórcze zmagania z treścią i materią. Prezentują różnorodność spojrzenia na otaczający świat, przefiltrowany przez własną wrażliwość.

Prezentowane prace można oglądać w godzinach otwarcia OCCiN. Wstęp jest bezpłatny.

Autorzy prezentowanych prac:

Joanna Czekalska z Pracownią związana jest od wielu lat. Chętnie uczestniczy w zajęciach terapeutycznych, zwłaszcza z wybranymi ulubionymi osobami, z którymi dąży do bliskiego kontaktu. Umie wypowiedzieć własne racje i osiąga swoje cele. Wymaga towarzyszenia i wzmacniania aktywności. Patrzy na świat oczami impresjonistów - rozbija rzeczywistość na nieskończony deszcz kolorowych, świetlnych elementów.

Sebastian Zieliński od wielu lat uczestniczy w terapii. Jest ruchliwy i niespokojny, trudno się skupia. Nie wierzy w swoje możliwości i wymaga stałego wzmacniania i mobilizacji. Ciągle wymaga akceptacji oraz potwierdzania własnych słów i zachowania. Sebastian to wrażliwość fowistów - operuje zdecydowaną kreską, z której tworzy syntetyczne formy o ostrych kolorach.

Tadeusz Lewandowski jest w Pracowni zaledwie od kilku lat. Oczekuje pozytywnego wzmacniania i pochwał. Mimo problemów werbalnych, zdecydowanie dąży do nawiązywania relacji. Pozytywnie reaguje na proponowanie formy aktywności, w działaniu skupiony, uważny i "gorliwy". Tadeusz nie boi się podejmować wyzwań plastycznych i realizuje je w skupieniu i z entuzjazmem. Jego prace to feeria barw, charakterystyczna kreska i forma.

Małgorzata Szamot jest długoletnią uczestniczką terapii. Zdecydowana osobowość umie komunikować swoje problemy – dba o swoje sprawy i potrafi prosić o pomoc. Potrzebuje stałej uwagi i rozmowy. Prace Małgosi są syntetyczne i skupione na rzeczach najważniejszych dla niej – czyli relacjach z bliskimi osobami. Stąd w jej twórczości pojawiają się liczne portrety ważnych dla niej osób.

Szczegóły
Kategoria: Aktualności
Odsłony: 70

Uprzejmie informujemy, że od 1 września 2023 bezpłatne kody do Legimi będziemy wydawać w następujących bibliotekach Książnicy Kopernikańskiej:

  • Biblioteka Główna, ul. Słowackiego 8
  • Mediateka w Młynach, ul. Kościuszki 77
  • Biblioteka Multimedialna pod Bażantem, ul. Fałata 35
  • Biblioteka Rubinkowo, ul. Łyskowskiego 29/35
  • Mediateka na Raszei, ul. Raszei 1

Uwaga: odbiór kodów wyłącznie osobiście.

Wydarzenia